نیویورک تایمز: مرگ دریاچه اورمیه، بحران آب در ایران

بی‌ بی‌ سی‌ فارسی ۰۹ بهمن ۱۳۹۲: معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست ایران، جایزه افتخاری انرژی گلوب را به دلیل “تعهد و احساس مسئولیت در قبال حفظ کره زمین” دریافت کرد.

توماس اردبرینک گزارشگر نیویورک تایمز در تهران که همراه با یک مقام اداره محیط زیست از دریاچه اورمیه (رضاییه سابق) دیدن کرده است بنقل از او می گوید  یک دهه پیش کشتی های تفریحی پر از توریست آبهای دریاچه را در جستجوی فلامینگوهای مهاجر دور می زدند. حالا، کشتی ها در میان گل و لای زنگ می زنند و فلامینگوها از فراز آنچه باقیمانده است بسوی مکان های بهتر پرواز می کنند.

بر اساس ارقام رسمی، فقط ۵ درصد از آب دریاچه اورمیه باقیمانده است. کارشناسان خشک شدن این دریاچه را ناشی از ساختن سدهایی می دانند که راه را بر آب هایی که از کوهستان های اطراف  وارد آن می شد بسته اند.

گزارشگر نیویورک تایمز می نویسد مشکلات آب در ایران از دریاچه اورمیه ، که یک دریاچه نمک است وآب آن  هرگز برای نوشیدن یا کشاورزی مناسب نبود، فراتر می رود.

رودخانه های عمده در نزدیکی اصفهان و اهواز ، و نیز دریاچه  هامون ، در منطقه مرزی افغانستان، خشک شده ند و گرد و خاکی که از بسترهای خشک رودخانه ها برمی خیزد  بر میران  آلودگی هوا در ایران ، که هم اینک بگونه ای خطرناک بالا است،  می افزاید.

کمبود آب در ایران چنان جدی است که مقامات برنامه هایی برای جیره بندی در تهران بزرگ و دیگر شهرهای عمده در سراسر کشور تهیه می کنند. حسن روحانی رئیس جمهوری آب را یک مساله امنیت ملی نامیده است. کارشناسان به تغییر آب و هوا، روش های نادرست آبیاری و کاهش منابع زیرزمینی، بعنوان عوامل اصلی کمبود فزاینده آب اشاره می کنند.

با این حال، بحران خشک شدن دریاچه اورمیه، که زمانی یکی از بزرگترین دریاچه های  نمک جهان بود،  اهمیت بیشتری یافته است.

گزارشگر نیویورک تایمز می نویسد طرفداران محیط زیست هشدار می دهند نمک خشک می تواند کشتزارهای پرارزش پیرامون دریاچه را مسموم کند، و زندگی را برای سه میلیون  نفر ساکنان اطراف  بسیار دشوار سازد.

تاکید برسد سازی در منطقه، که اکثر مردم آن را مسئول ناپدید شدن درباچه می دانند، در دوره احمدی نژاد  تجدید شد.  عامل دیگر سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی است که از طریق شاخه مهندسی خود ، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا،  بسیاری از سدها در ایران و کشورهای همسایه رامی سازد. یک سد که در دوره اول احمدی نژاد تمام شد، دریاچه بزرگی دارد که کشاورزان  محلی برای آبیاری زمین های خود از آن استفاده می کنند.

دریاچه اورمیه از زیرزمین نیز مورد حمله قرار گرفته است.  بعنوان بخشی از برنامه دولت برای  توسعه کشاورزی محلی، زمین های بزرگ به قطعات  کوچکتر تقسیم شدند، و اکثر مالکان جدید بسرعت  چاه های جدید حفر کردند ، و بیشتر آب های زیر زمینی را بیرون کشیدند.

تغییرآب و هوا، بویژه افزایش دما، نیز نقش داشته است.  آمار رسمی نشان می دهد در دهه گذشته میانگین حرارت در اطراف دریاچه ارومیه بیش از  سه درجه بالا رفته است.

خشکسالی طولانی در منطقه ظاهرا دو سال پیش  با بارندگی در سطوح عادی تمام شد. اما این افزایش عوامل دیگری را که موجب خشک شدن دریاچه می شود جبران نکرده است.

گزارشگر نیویورک تایمز می نویسد در حالی که ایران برای پیشبرد برنامه موشکی خود میمون به فضا می فرستد،  دولت روحانی هیچ پولی برای کوشش های احیای دریاچه فراهم نیاورده است.

مقامات می گویند حتی اگر پولی هم در دسترس قرار می گرفت، احتمالا نجات دریاچه اورمیه بسیار دیر شده است.  یکی از آنها گفت  تمام پول های جهان می تواند به دریاچه ریخته شود، اما در خوشبینانه ترین پروژه ها،  ده ها سال طول خواهد کشید تا آب به سطوح  قدیم برسد.

منبع: صدای آمریکا

نیویورک تایمز: مرگ دریاچه اورمیه، بحران آب در ایران