رویترز: امپراطوری خامنه‌ای از کاهش تحریم ، سود می‌برد

رویترز در مقاله ای می نویسد یکی از افرادی که از لغو تحریم های اخیر سود بسیاری می برد،  علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی است.

بخشی از این مقاله به شرح زیر است:

خامنه ای امپراتوری مالی عظیمی را در اختیار دارد که با نام «ستاد [اجرایی فرمان امام]»  به طور وسیع در صنایع پتروشیمی ایران سرمایه گذاری کرده است. یعنی بخشی که اینک – و با تعلیق برخی از تحریم ها – اجازه یافته صادرات خود را از سر بگیرد.

بر مبنای توافقی شش ماهه میان ایران و قدرت های جهانی، تهران متعهد شده است که بخش هایی از برنامه هسته ای خود را در مقابل تعلیق برخی تحریم های اقتصادی محدود سازد. تعلیق تحریم های غرب نیز، از جمله، لغو شماری از تحریم های صادرات محصولات پتروشیمی، را در بر می گیرد.

روز دوشنبه، ۳۰ دی ماه، روزی که تعلیق تحریم ها به مرحله اجرا در آمد، وزارت خزانه داری ایالات متحده آمریکا فهرست ۱۴ شرکت پتروشیمی ایرانی را منتشر کرد که پیش از این تحت تحریم قرار گرفته بودند اما اکنون اجازه یافته اند که در آن سوی مرزهای ایران به فعالیت های تجاری خود ادامه دهند. در فهرست فوق نام سه شرکت به چشم می خورد که یک سال پیش وزارتخانه فوق اعلام کرده بود توسط «ستاد» اداره می شوند: شرکت محصولات پتروشیمی قاعدبصیر، واحد پتروشیمی مرجان و شرکت پتروشیمی صدف عسلویه.

در پاسخ به پرسش رویترز، یک سخنگوی «ستاد اجرای فرمان امام» طی ایمیلی که برای این خبرگزاری ارسال کرد اظهار داشت که ستاد تنها در شرکت پتروشیمی قاعد بصیر سهام دارد. این سخنگو در نامه خود تصریح کرد: «سرمایه گذاری ما…در بخش پتروشیمی ناچیز است.»

اما کاهش تحریم ها علیه ایران تنها هفت ماه پس از آن صورت می گیرد که وزارت خزانه داری ایالات متحده آمریکا ستاد اجرایی فرمان امام و ۳۷ شرکت وابسته به این نهاد – از جمله سه شرکت پتروشیمی یاد شده – را به فهرست بلندبالای نهادهای تحریمی ایران افزود. وزارت خزانه داری در ماه ژوئن اقدام خود را «تلاش برای هدف قراردادن رهبری ایران» اعلام کرده بود. در همان زمان، این وزارت «ستاد» را به دورزدن تحریم های وضع شده توسط ایالات متحده و جامعه بین الملل علیه متهم کرد.

در ماه نوامبر، رویترز مجموعه ای سه قسمتی را منتشر کرد که برای نخستین بار نشان می داد چگونه «ستاد اجرایی فرمان امام» از طریق مصادره و فروش املاک متعلق به شهروندان معمولی ایران به یکی از ثروتمندترین و قدرتمندترین مؤسسات تبدیل شده است. از دیگر سو، – تا ایالات متحده برای تحت تحریم قرار دادن ستاد اقدام کند – این نهادِ مرموز و به شدت ثروتمند به یک مجموعه چندمیلیارد دلاری تغییر ماهیت داد. این مجموعه امروز تقریباً در تمامی صنایع ایران حضور دارد، از بخش مالی و نفت گرفته تا مخابرات.

آژانس خبری دولتی ایران نیز در واکنش به گزارش رویترز آن را «دروغ» توصیف کرد که با قصد متزلزل کردن اعتماد مردم به نهادهای جمهوری اسلامی منتشر شده است.

علاوه بر سود ناشی از لغو تحریم ها علیه پتروشیمی ایران و از سرگیری صادرات توسط شرکت های وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام، توافق هسته ایِ اخیر واردات کالاهای بشردوستانه، از جمله دارو، را نیز به ایران تسهیل می کند و البته امپراتوریِِ ستاد چندین شرکت دارویی ایرانی را نیز در فهرست زیرمجموعه های خود دارد.

واشینگتن سال گذشته صنعت پتروشیمی ایران را مورد تحریم قرار داد، و یکی از مقام های دولت باراک اوباما نیز اعلام کرد که اقدام فوق به این جهت انجام شد که پتروشیمی به «یکی از منابع اصلی درآمد خارجی ایران» تبدیل شده است.

این هفته نیز، یک مقام وزارت خزانه داری در گفت و گو با خبرگزاری رویترز برآورد کرد که سود حاصل از صادرات پتروشیمی برای ایران در جریان شش ماه آینده، رقمی حداکثر برابر با «یک میلیارد دلار»، و چه بسا بسیار کمتر از آن، خواهد بود. دلیل پایین بودن سود تهران نیز ناتوانی پتروشیمی ایران در عقد قراردادهای طولانی مدت خواهد بود.

در حالی که تحریم ها از روی دهها محصول پتروشیمی برداشته شده، برخی دیگر از این محصولات از قبیل کیسه های پلاستیکی و لاستیک خودرو همچنان تحت تحریم مانده اند، افزون بر این، معامله با ایران کماکان برای شهروندان ایالات متحده و شرکت های متعلق به آمریکا ممنوع است.

شرکت پتروشیمی قاعد بصیر، که در زمینه تولید محصولات پلاستیکی فعالیت دارد، بر روی سایت خود نوشته است که محصولات این مجموعه در گذشته به کشورهای متعددی صادر شده است. از جمله آفریقای جنوبی، ایتالیا، بریتانیا، آلمان، ترکیه، مصر، کره جنوبی و چین. «گروه توسعه انرژی تدبیر»، از دیگر مجموعه های وابسته به ستاد، نیز بر روی سایت خود تصریح کرده است که «۸۰ درصد» قاعد بصیر در مالکیت این مجموعه است.

ماه ژوئن گذشته، وزارت خزانه داری آمریکا گفت که «ستاد اجرایی فرمان امام» واحد پتروشیمی مرجان، تولید کننده متانول، و شرکت پتروشیمی صدف عسلویه – که در زمینه تولید لاستیک فعال است – را نیز در اختیار دارد.

در همین حال، یکی از مسؤولان واحد پتروشیمی مرجان به رویترز گفت که «تحریم ها آسیب چندانی به ما وارد نکردند.» وی در ادامه افزود که این شرکت در نظر دارد که مذاکرات خود را با شرکت هایی در دانمارک و ایتالیا از سر گیرد. این مسؤول – که در گزارش رویترز به نام او اشاره ای نشده – تصریح کرد: «هنوز در مرحله برنامه ریزی هستیم.»

منبع: رادیو فردا

رویترز: امپراطوری خامنه‌ای از کاهش تحریم ، سود می‌برد